Author Archives: Einar H. Guðmundsson

Sólstöðuhátíð til minningar um Stjörnu-Odda

Posted on: 12. júlí, 2020 by Einar H. Guðmundsson

Laugardaginn 20. júní 2020 var haldin hátíð  í Þingeyjarsveit  til minningar um spekinginn Stjörnu-Odda, sem þar var uppi í kringum 1100.  Stjarnvísindafélag Íslands reisti honum fallegan minnisvarða að Grenjaðarstað  og í kjölfarið var  haldið málþing í Ýdölum um  þennan forna … Continue reading →

Posted in Miðaldir, Stjörnufræði

Stjarneðlisfræði og heimsfræði: Valdar erlendar heimildir og ítarefni um söguna, einkum frá dögum Newtons til okkar tíma

Posted on: 1. júlí, 2020 by Einar H. Guðmundsson

Listinn er enn í vinnslu og verður uppfærður eftir þörfum   A AIP-vefsíða: Cosmic Journey: A History of Scientific Cosmology. E. J. Aiton, 1972: The Vortex Theory of Planetary Motions. B M. Bartusiak, 2004: Archives of the Universe. R. P. … Continue reading →

Posted in Eðlisfræði, Stjörnufræði

Stjarneðlisfræði og heimsfræði á Íslandi 1: Inngangur

Posted on: 8. mars, 2020 by Einar H. Guðmundsson

Yfirlit um greinaflokkinn Þessi bloggfærsla er hugsuð sem inngangur og kynning á fyrirhugaðri röð yfirlitsgreina um sögu stjarneðlisfræði og  heimsfræði á Íslandi á tímabilinu frá upplýsingaröld til geimaldar. Ætlunin er að taka efnið fyrir í afmörkuðum skömmtum og réttri tímaröð … Continue reading →

Posted in Eðlisfræði, Stjörnufræði

Magnús Arason landmælingamaður

Posted on: 26. nóvember, 2019 by Einar H. Guðmundsson

Þetta yfirlit var upphaflega birt í desember 2017 sem hluti af færslunni Rit eftir Íslendinga á lærdómsöld: Stærðfræðilegar lærdómslistir. . Stærðfræðilega lærdómsmannsins og latínuskáldsins Magnúsar Arasonar er nú einkum minnst sem fyrsta íslenska landmælingamannsins. Eftir nám og störf í Kaupmannahöfn … Continue reading →

Posted in Átjánda öldin, Stærðfræði, Stjörnufræði

Eðlisfræði Fischers, fyrsta eðlisfræðibókin sem kom út á íslensku

Posted on: 25. nóvember, 2019 by Einar H. Guðmundsson

Viðbót, 5. maí 2021: Eðlisfræði Fischers er nú komin á vefinn: J. G. Fischer, 1852: Eðlisfræði. Þetta stutta yfirlit var upphaflega birt í september 2019 sem hluti af færslunni H. C. Örsted, bein og óbein áhrif hans á Íslendinga og … Continue reading →

Posted in Eðlisfræði, Nítjánda öldin

Afstæðiskenningar Einsteins og grein Þorkels Þorkelssonar um tilraunir til að sannreyna þær

Posted on: 19. nóvember, 2019 by Einar H. Guðmundsson

Þetta yfirlit var upphaflega birt í júní 2019 sem hluti af færslu um Þorkel Þorkelsson eðlisfræðing (1876-1961).   Afstæðiskenningar Einsteins Takmarkaða kenningin Einstein birti fyrstu greinar sínar um takmörkuðu afstæðiskenninguna árið 1905. Það ár hefur stundum verið kallað kraftaverkaárið, því … Continue reading →

Posted in Eðlisfræði, Stærðfræði, Stjörnufræði, Tuttugasta öldin

Sturla Einarsson stjörnufræðiprófessor í Berkeley

Posted on: 14. nóvember, 2019 by Einar H. Guðmundsson

Þetta stutta yfirlit var upphaflega birt í september 2018 sem hluti af færslunni Halastjörnur fyrr og nú – 3. Tuttugasta öld. Sérstök færsla um Sturlu og störf hans er í vinnslu og því verður aðeins minnst á örfá atriði hér. … Continue reading →

Posted in Óflokkað

Stjarneðlisfræðingurinn Gísli Hlöðver Pálsson, öðru nafni Jack G. Hills

Posted on: 14. nóvember, 2019 by Einar H. Guðmundsson

Þetta stutta yfirlit var upphaflega birt í september 2018 sem hluti af færslunni Halastjörnur fyrr og nú – 3. Tuttugasta öld.   Gísli Hlöðver Pálsson Foreldrar Keflvíkingsins Gísla Hlöðvers voru þau Kristín Gísladóttir og Páll S. Pálsson. Árið 1949 fluttist … Continue reading →

Posted in Óflokkað

Fyrstu mælingarnar á sveigju ljóss í þyngdarsviði og fundurinn frægi í London 6. nóvember 1919

Posted on: 5. nóvember, 2019 by Einar H. Guðmundsson

Fyrri heimstyrjöldin gerði það að verkum, að fréttir af almennu afstæðiskenningunni bárust tiltölulega seint til Bretlands. Hinn merki breski stjarnvísindamaður og prófessor í Cambridge, Arthur S. Eddington, fékk þó upplýsingar um verk Einsteins eftir krókaleiðum og var ótrúlega fljótur að … Continue reading →

Posted in Eðlisfræði, Stjörnufræði, Tuttugasta öldin

Nútíma stjarneðlisfræði – Ýmis verk eftir Einar H. Guðmundsson og meðhöfunda

Posted on: 24. september, 2019 by Einar H. Guðmundsson

Í eftirfarandi skrá er ekki notast við hefðbundna línulega tímaröð, heldur eru verkin flokkuð eftir rannsóknarverkefnum. Nifteindastjörnur – Efni í sterku segulsviði Gudmundsson, E.H., and Buchler, J.R., 1980: On the consequence of neutrino trapping in gravitational collapse. Gudmundsson, E.H., 1981: … Continue reading →

Posted in Eðlisfræði, Stjörnufræði, Tuttugasta og fyrsta öldin, Tuttugasta öldin